ZEHİRLENMELERDE İLK YARDIM

Zehirlenme: Zehirleyici maddenin vücuda girmesi sonucu normal vücut fonksiyonlarının bozulmasıdır. 

Zehirlenmelerde etkilenen sistemler ve görülen belirtiler 
Sindirim sistemi; bulantı, karın ağrısı, kusma, ishal. 
Sinir sistemi; rahatsızlık hissi, hareketlerde uyumsuzluk, havale, bilinç kaybı. 
Solunum sistemi;nefes darlığı, morarma, solunum durması. 
Dolaşım sistemi;nabız bozukluğu, kalp durması. 

Zehirler vücuda; sindirim, solunum ve cilt yoluyla girmektedir. 

Sindirim yolu zehirlenmesi : Ev ya da bahçede kullanılan kimyasal maddeler, zehirli mantarlar, bozuk besinler, aşırı ilaç ve alkol alınması sonucu oluşur. 

Solunum yolu zehirlenmesi: Genellikle karbon monoksit gazı ( tüp kaçakları, şofben, sobalar ) lağım çukurunda biriken karbondioksit, klor, yapıştırıcılar, boyalar, ev temizleyicileri vb. maddelerin solunması sonucu oluşur. 

Cilt yolu zehirlenmesi: Zehirli madde vücuda deri yoluyla girer. İlaç enjeksiyonu, zehirli bitkilere temas, zirai ilaçlar, zehirli hayvanların ısırması ve sokması sonucu oluşur. 

Sindirim yolu ile zehirlenmede ilk yardım
• Kişinin bilinci kontrol edilir. 
• Sadece ağız zehirli maddeyle temas etmiş ise su ile çalkalanır. 
• Zehirli madde el ile temas etmişse, el sabunlu su ile yıkanır. 
• Hasta ya da yaralının yaşam bulguları değerlendirilir. 
• Kusma, bulantı, ishal vb. belirtiler değerlendirilir. 
• Özellikle, yakıcı maddenin alındığı ve hasta yaralının ne yiyip içtiğinin bilinmediği durumlarda hasta asla kusturulmaz! 
• Bilinç kaybı varsa hasta ya da yaralıya koma pozisyonu verilir. 
• Hasta ya da yalının üzeri örtülür. 
• Tıbbi yardım istenir (112). 
• Olayla ilgili bilgiler toplanarak kaydedilir. ( Zehirli maddenin türü, kişi ilaç ya da uyuşturucu alıyor mu, hastanın bulunduğu saat, evde ne tür ilaçlar olduğu, vb.) 

Solunum yoluyla zehirlenmelerde ilk yardım 
• Olay yeri güvenliği sağlanır (Gaz vanası kapatılır, olay yerine ateşle yaklaşılmaz). 
• Cam, kapı vb. açılarak ortam havalandırılır ya da hasta temiz havaya çıkarılır. 
• Hastanın bilinci kontrol edilir, solunum yolu açıklığı ve solunumu değerlendirilir. 
• Hasta rahat nefes alabilmesi için yarı oturur pozisyonda tutulur. 
• Hastanın bilinci kapalı ise koma pozisyonu verilir. 
• Tıbbi yardım istenir (112). 

Deri yolu ile zehirlenmelerde ilk yardım 
• Olay yeri güvenliği sağlanır. 
• Yaşam bulguları değerlendirilir. 
• Ellerin zehirli madde ile teması önlenir.
• Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır. 
• Zehirle temas etmiş deri 15 - 20 dk. boyunca bol suyla yıkanır. 
• Tıbbi yardım istenir (112). 

Zehirlenmelerde genel ilk yardım uygulamaları 
• Olay yeri güvenliği sağlanır. 
• Hastanın bilinci ve yaşam belirtileri değerlendirilir. 
• Zehirlenmeye neden olan madde mümkün olduğunca kısa sürede ortamdan uzaklaştırılarak etki azaltılır 
• Hastanın yaşamsal fonksiyonlarının ( solunum, dolaşım) devamı sağlanmaya çalışılır. 
• Tıbbi yardım istenir (112). 

Zehir danışma merkezi (114) : Zehir danışma merkezi 24 saat hizmet vermektedir. Zehirlenme vakalarında merkez aranarak, yapılabilecekler hakkında bilgi alınabilir.


Bu sayfa İş Sağlığı ve Güvenliği Koordinasyon Birimi tarafından en son 19.02.2015 16:34:15 tarihinde güncellenmiştir.

HIZLI ERİŞİM